آمالگام دندانی یا ملغمه دندان ماده غیر همرنگ است که برای پر کردن دندان در مصارف دندانپزشکی از آن استفاده می شود. آمالگام دندانی ترکیب فلز جیوه با پودر آمالگام است و در نهایت توده ای فرم پذیر و براق را برای ترمیم دندان فراهم می سازد. شرکت های مختلف درصدهای متنوعی از جیوه، نقره، قلع، مس را در محصولات خود به کار می برند اما در ترکیب نهایی بیشترین مواد متشکل شامل ۵۰ درصد جیوه و سپس نقره است.
تفاوت آمالگام و کامپوزیت
تفاوت آمالگام با کامپوزیت دندان از آنجا شروع می شود که آمالگام یک ماده ترمیمی فوق العاده و انعطاف پذیر است که در دندان پزشکی ها به چند دلیل استفاده می شود، ارزان است و نسبت به استفاده آسانی که دارد در طول جای گذاری در دندان به راحتی شکل می پذیرد و برای مدت کوتاهی نرم می ماند و می تواند حجم های نامنظم دندان را پر کند و سپس سفت شود. آمالگام نسبت به مواد ترمیم کننده دیگر مانند کامپوزیت دارای طول عمر زیادی می باشد و ۱۰ تا ۱۲ سال دوام می آورد در حالی که کامپوزیت های دندانی نصف این مدت دوام می آورند. با توجه به مراحل پر کردن دندان با آمالگام، دوام بالاتری دارد اما بسیاری از مردم از ظاهر آن خوششان نمی آید. در جدول زیر تفاوت این دو روش ترمیمی به صورت کامل بررسی شده است:
ویژگیها | کامپوزیت | آمالگام |
---|---|---|
ظاهر | طبیعیتر و همرنگ دندان، مناسب برای دندانهای جلویی | رنگ تیرهتر، کمتر مناسب برای دندانهای قابل مشاهده |
دوام و ماندگاری | 5 تا 7 سال (بسته به مراقبت) | بیش از 10 سال یا بیشتر (با مراقبت مناسب) |
هزینه | هزینه کامپوزیت دندان گرانتر است | کمهزینهتر |
زمان سخت شدن | نیاز به زمان بیشتری برای سخت شدن | سریعتر سفت میشود، مناسب برای کودکان یا بیماران خاص |
استحکام | مناسب برای حفرههای کوچک و متوسط | مناسب برای حفرههای بزرگتر، مقاومت بیشتر در برابر فشار |
انعطاف در کاربرد | مناسب برای ترمیمهای زیبایی و دندانهای جلو | بیشتر مناسب دندانهای عقبی و نواحی تحت فشار |
آلرژی یا حساسیت | حساسیت کمتری ایجاد میکند | ممکن است برخی افراد به جیوه موجود در آمالگام حساسیت نشان دهند |
تأثیر روی دندانهای دیگر | ترکیب بهتر با مینای دندان | ممکن است باعث تغییر رنگ مینای دندانهای اطراف شود |
مزایای آمالگام!
از آنجایی که این مواد پر کردنی نقره ای رنگ دوام بالایی دارد معمولا در مواردی که پوسیدگی های وسیع دندان وجود داشته باشد و یا دندان مورد ترمیم در عقب حفره دندان قرار گرفته است و فشار زیادی حاصل از نیروی جویدن روی آن وارد می شود، بهترین انتخاب برای ترمیم آمالگام است.
به سرعت سخت می شود بنابراین کاربرد آن در نواحی خاصی از دهان که ایزوله نگه داشتن یا به عبارتی خشک نگه داشتن دندان در زمان قرارگیری ماده ترمیمی دشوار است بسیار مناسب است مانند نواحی زیر خط لثه ای.
به دلیل اینکه زمان کوتاه تری برای قرار دادن آمالگام نسبت به کامپوزیت مورد نیاز است این ماده برای کودکان و یا افرادی که نیازمندی های درمانی خاصی دارند و قادر نیستند برای مدت زمان طولانی بر روی صندلی دندانپزشکی بنشینند مفید و موثر می باشد.
معایب آمالگام!
از مهمترین نکات منفی آمالگام ظاهر غیر طبیعی آن است خصوصاً اگر دندان پر شده نزدیک به جلوی حفره دهان باشد.
دندانپزشک که برای قرار دادن پرکردگی آمالگام نسج بیشتری از ساختمان دندان را بردارد اما در مورد کامپوزیت در بیشتر موارد تنها پوسیدگی برطرف می شود و نیاز به تعبیه شکل خاصی از حفره برای قرارگیری آن نمی باشد در نتیجه نسج بیشتری از دندان باقی می ماند.
کامپوزیت چیست؟
کامپوزیت دندان یک روش درمانی و زیبایی برای ترمیم دندان های آسیب دیده و یا کج و نامرتب است، در این روش ماده خمیری شکل به رنگ دندان و از جنس رزین را روی دندان ها فرم می دهند. اصلی ترین کاربرد این روش درمانی پر کردن حفره های دندانی است که بر اثر پوسیدگی ایجاد شده اند.
فواید کامپوزیت
۱. نسبت به قیمت لمینت دندان، هزینه آن کم تر است
۲. اصلاح رنگ، فرم و بد شکلی دندان
۳. عدم نیاز به داروی بی حسی
۴. قابلیت انتخاب رنگ
۵. پر کردن حفره های دندان کج
۶. برطرف کردن دندان های دارای فاصله و نامرتب
۷. ترمیم آسان شکستگی و یا لب پر شدن دندان
۸. انجام آن در یک جلسه
معایب کامپوزیت
۱. تغییر رنگ در طول زمان و در صورت عدم مراقبت از کامپوزیت
۲. مصنوعی جلوه کردن در صورت استفاده از مواد بی کیفیت
۳. عدم کاربرد درمانی برای ناهنجاری های شدید دندانی
۴. عدم کاربرد برای مبتلایان به بیماری های لثه و دندان
۵. نیاز به اصلاح رژیم غذایی و عادات سبک زندگی
۶. احتمال عفونت و پوسیدگی در صورت نصب غیر اصولی
۷. طول عمر پایین تر نسبت به سایر روش های درمانی
۸. برجسته بودن ظاهر کامپوزیت به علت تراشیده نشدن دندان ها
آمالگام بهتر است یا کامپوزیت؟
کامپوزیت و آمالگام، دو گزینه اصلی برای پر کردن دندان هستند که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. اگر زیبایی دندان و طبیعی بودن ظاهر برای شما اهمیت دارد، کامپوزیت انتخاب مناسبتری است. کامپوزیتها به دلیل تطابق رنگ با دندانهای طبیعی و زیبایی ظاهری، بسیار پرطرفدار هستند. این ماده برای ترمیم شکستگیهای کوچک دندان، بستن فاصله بین دندانها و حتی رفع تیرگی رنگ دندانها کاربرد دارد. اما کامپوزیت دوام کمتری نسبت به آمالگام داشته و در محیطهایی که بزاق یا خون وجود دارد، ممکن است به درستی نچسبد.
از سوی دیگر، آمالگام که از مواد غیرهمرنگ دندان است، به دلیل مقاومت بالا و طول عمر بیشتر، برای پر کردن دندانهای پشتی یا مواقعی که ماندگاری اهمیت دارد، ترجیح داده میشود. این ماده در برابر خون و بزاق مقاومتر است و در محیطهای مرطوب بهتر عمل میکند. با این حال، رنگ غیرطبیعی و نیاز به برداشت بخش بیشتری از دندان سالم برای جاگذاری، از معایب آن است.
به طور کلی، انتخاب بین کامپوزیت و آمالگام به نیاز شما بستگی دارد؛ اگر اولویت شما زیبایی است، کامپوزیت مناسبتر است، اما اگر دوام و استحکام بیشتری میخواهید، آمالگام گزینه بهتری خواهد بود. برای تصمیمگیری بهتر، توصیه میشود با دندانپزشک مشورت کنید تا بر اساس شرایط خاص دندانهایتان بهترین ماده را انتخاب کنید. پیشنهاد میکنم قبل از انجام هر یک از آنها از مشاوره دکتر آتنا زیادلو استفاده نمایید.